Pilatesi duymayan kalmadı diye düşünüyorum 🙂
Peki ilk kim buldu? Cidden her derde devası bulunur mu?
Pilatesin Prensipleri Nedir?
Tüm bunların cevaplarına beraber bakalım.
Pilates Nedir? Kim Tarafından Bulunmuştur ?
Joseph Pilates adında bir adamın çalışmasına dayanan bir egzersiz yöntemidir.
Joseph Pilates, çocukken raşitizm, astım ve romatizmal ateş hastalıklarına sahipti ve bu rahatsızlıkların üstesinden gelebilmek için fiziksel uygunluğun “vücut geliştirme, jimnastik, dalış, dövüş sanatları ve yoga gibi çeşitli dallarında kendini geliştirdi. Daha sonra I. Dünya Savaşı sırasında, Man Adası’nda POW kampında staj yaptığı sırada, kamptaki engellilerin ve hastaların rehabilitasyonuna yardımcı olmak için cihaz geliştirmeye başladı. 1926’da eşi ile birlikte New York’ta ilk pilates stüdyosunu kurdu. Geliştirdiği aparatlar ile en alt seviyeden üst seviyeye kadar kişiye geniş bir hareket repertuarı sağladı.
Ekipmanları, vücudu hizalamak ve dengeyi düzeltmek için, tüm vücudu eğitmek için tasarladı. Joseph (kronoloji olarak adlandırdığı) yönteminin okullarda eğitim olarak verilmesini istedi ama ne yazık ki, yöntemi tanınmadan ve yaygın olarak kabul edilmeden önce 1967’de öldü.
On yıllar sonra, rehabilitasyonda Pilates kullanımının önemini ortaya koyan makaleler yayınlanmaya başladı ve şu an günümüzde de popülerliğini devam ettirmektedir.
Pilatesin Prensipleri Nelerdir?
- 1) Farkındalık
Değişim oluşabilmesi için bir farkındalık olması gerekir. Sırt üstü hiçbir aktivite yapmadan reformer üzerinde yattığımız zaman dahi vücudun nasıl bir durumda olduğunu fark edip dizilime uygun şekilde pozisyon alınmalıdır.
- 2) Denge
Sadece gözleri kapalı tek ayak üzerinde durmak değil, aynı zamanda beden, zihin ve ruh tüm dengesi ve sağlığı göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin, bilgisayar başında oturup yazı yazarken omuzun ön tarafındaki kasları kullanırız ama arka grup kasların kuvveti yetersiz kalabilir. Pilates egzersizleri ile tüm kas grupları arasındaki dengeyi korumak hedeflenir.
- 3) Nefes
‘Nefes almak yaşamın ilk işi ve sonuncusudur. Hayatımız buna bağlıdır. Tembel nefes, akciğerleri mecazi olarak hastalıklı, ölmekte olan ve ölü mikropların birikmesi için bir mezarlığa dönüşür’ der Pilates.
Nefes almanın bizi hayatta tutmanın yanı sıra; Kanı oksijenlendirmek, Toksinleri serbest bırakmak, Dolaşımı arttırmak, Zihni ve bedeni sakinleştirmek, Konsantrasyonu kolaylaştırmak, Hareket için bir ritim sağlamak, Hedef kasların aktive edilmesine yardımcı olmak gibi birçok avantajı bulunur.
Bu yüzden Pilates egzersizlerinde iyi sonuç elde etmek için doğru nefes almak çok önemlidir. Kasların nefesle doğru şekilde aktivasyonu ile kore kaslarını daha iyi aktive edebiliriz.
Pilates prensiplerinin öğrenilmesinin aşamaları bulunur. Kişiye doğru vücut dizilimi öğretildikten sonra doğru nefes alıp verme öğretilmelidir. Çok sık rastlanan solunum şekli olan göğüs solunumu yerine, kişiye göğüs kafesinin yanlarından doğru nefes alıp verme öğretilmelidir.
- 4) Konsantrasyon
Genelde karşılaştığımız durumlardan biride şu: egzersiz yaparken sadece yapmaya odaklanıyoruz. Oysa ki, anatomisini bilmesekte egzersizi çalışırken hangi kas grubunun çalıştığını bilmek hem o bölgenin farkındalığını arttırır hemde daha doğru ve yoğun kas aktivasyonu sağlar. Egzersizler boyunca doğru hizalamanın ve stabilizasyonun sürdürülmesine odaklanmak, istenen eylem için uygun kas gruplarının harekete katılmasını sağlar ve gereksiz zorlanmayı önler.
- 5) Merkez
Pilates egzersizlerini yaparken, fiziksel olarak kişinin kendi merkezini bulması gerekir. Bu yüzden kişiye doğru geri bildirim verilerek, merkez kasların çalıştırılması gereklidir.
Merkez kelimesinin pilates için anlamı çok fazladır.
Pilates’e göre tüm hareketler merkezden (core)’dan kaynaklanır. Transvers abdominis, multifidus, diyafram ve pelvik taban kasları gibi daha derinde bulunan core kaslarını bir binanın temeli gibi düşünebilirsiniz. Bir binanın temeli ne kadar sağlam olursa, o bina o kadar uzun süre dayanır ve yıkılmaz. Bunu vücudumuza uyarlayacak olursak merkez kaslarımız kuvvetli olursa, kollarımız ve bacaklarımızda gelişen yaralanma riski, merkez bölgenin kullanımı ile azalır ve doğal bir kas sistemi bağışıklığı elde etmiş oluruz.
- 6) Kontrol
“Kontrol, kaslar üzerinde zihnin kontrolü ile başlar” der Pilates.
Başlangıçta hareketlerimizin kontrolünü ele geçirmek bilinçli bir süreçtir ve çok fazla pratik gerektirir. Zaman içerisinde kişi hareketlerini kontrol etmek için hangi kaslara ihtiyacı olduğunu öğrenir ve bunu egzersizler boyunca sürdürmeye çalışır. Vücudun kontrolünü öğrenmek, beden farkındalığı sağlamanın yanı sıra yaralanma riskini düşürür.
- 7) Etkinlik
Bu Pilates prensibi bize enerjiyi korumayı ve fonksiyonel görev ya da hedefe ulaşmak için sadece gerekli kasları kullanmayı öğretir. Örneğin amatör bir dansçı, dans ederken esas kas gruplarını değil, çalışmaması gereken diğer kasları çalıştırarak vücuda binen yükü daha da arttırabilir. Bu yüzden Pilates egzersizi yaparken, ilgili kasın çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
- 8) Akış
Pilates egzersizleri hem fiziksel hem de zihinsel akışa sahiptir.
Zihinsel olarak, akış “kendi iyiliği için aktiviteye tamamen dahil olma” olarak tanımlanır. Ego düşer, zaman uçar, her eylem, hareket ve düşünce, caz çalmak gibi bir öncekinden kaçınılmaz olarak devam eder. Tüm bedeniniz ve ruhunuzla o bölgedesinizdir.
Fizyolojik olarak, akış “kas aktivitesinin kusursuz zamanlaması” olarak anlaşılabilir. Hareket içerisinde kasın ateşlenmesi (aktive edilmesi) gereken optimal bir sekans vardır. Bu yapılmazsa kaslar aşırı kullanılır ve gergin olur. Özellikle yaralanması olan danışanlarda doğru kas ateşleme sırasını ve akışını düzenlemek önemlidir.
- 9) Doğruluk
Pilatesin diğer egzersiz türlerinden en büyük farklılıklarından biridir. Örneğin mekik egzersizinin yorgunluk oluşturmadan binlerce tekrar yapıldığını görüyoruz. Pilatesin tüm prensipleri uygulandığında ne kadar zorlanacağınızı, kendinizde farkedeceksiniz çünkü pilates derinde bulunan kas gruplarını hedef alır ve bu kasları gün içerisinde aktif kullanmadığımız için kişi doğru yapıp yapmadığını anlamayabilir. Bu yüzden Pilates egzersizlerinin doğru bir biçimde kişiye aktarılması önemlidir.
- 10) Uyum
Uyum bir bütündür. Akış ve doğrulukla verimli bir şekilde birleştiğinde odaklanmak, merkezlenmek ve kontrol altında olmak demektir. Hareketlerin birbiri ile uyumlu ve amacına uygun yapılması gereklidir.
Pilates Prensipleri olmadan yapılan egzersizlere, Pilates egzersizleri diyemeyiz. Yukarıda bahsettiğim gibi her bir prensibin hedefi tüm vücudu bir bütün olarak çalıştırmaktır. Pilates egzersizleri bu alanda eğitim almış, anatomiye ve fizyolojiye hakim kişiler tarafından yapılmalıdır.
Fzt. Bahar KARA